Kieran Tapsell, Prawo kanoniczne na temat seksualnego wykorzystywania dzieci na przestrzeni wieków. (3 z 10). Ustawy XI i XII wieku.

Posłuchaj artykułu

Rozwój prawa kanonicznego w XI i XII wieku

W XI i XII wieku prawo kanoniczne, jakie znamy dzisiaj, stanowiące odrębny zbiór praw, które mają zastosowanie do Kościół powszechnego zaczęło rozwijać się dzięki uczonym, takim jak Burchard, Ivo i Gratian. Burchard, biskup Wormacji (zm. 1025) napisał 20 ksiąg prawa kanonicznego, w których cytuje regułę św. Bazylego o właściwej karze dla mnichów, którzy uprawiają seks z chłopcami, czyniąc ją częścią kanonów Kościoła Zachodniego.[1] 

Św.Piotr Damian w swojej Księdze Gomory (1051 r.) był szczególnie surowy wobec duchownych uprawiających seks z młodymi chłopcami. Znaczenie tej książki z punktu widzenia historii prawa kanonicznego polega na tym, iż została ona zatwierdzony przez Leon IX i że cytuje ona za Decretum Burcharda, iż odpowiednią karą za duchowieństwo wykorzystujące seksualnie chłopców i młodzież jest postępowanie zgodne z regułą św. Bazylego z Cezarei [tj. chłosta, ogolenie głowy, oplucie i zamknięcie na pół roku z więzieniu o chlebie i wodzie].[2] 

Ivo z Chartres (zm. 1115) podkreślił potrzebę współpracy między Kościołem a państwem. Uważał on, że dekrety książąt chrześcijańskich mają moc prawa kanonicznego, pod warunkiem, że  nie kolidują one z doktryną Kościoła. Zmieszał on zasady prawa rzymskiego i prawa królów Franków z czysto kanonicznymi regułami.[3] Idąc za Burchardem, wymierzył surowe kary za fellatio, zoofilię, pederastię i sodomię. Sobór w Nablusie w 1120 r. orzekł, że w Królestwie Jerozolimskim, winni sodomii powinni zostać spaleni na stosie.[4] 

W 1140 r. Gracjan z Uniwersytetu Bolońskiego napisał swoje „Dekrety”, które łączyły w sobie wszystkie poprzednie zbiory prawa kanonicznego i stanowiły podstawę dla innych zbiorów.[5] Zbiór ten ma wiele sekcji traktujących o przestępstwach seksualnych duchownych. Kary dla duchownych miały być surowsze niż dla świeckich, ale Gracjan idzie dalej niż Burchard i Ivo, którzy byli zadowoleni ze kary św. Bazylego z Cezarei za wykorzystywanie seksualne młodych chłopców. Gracjan przyjął starożytne prawo rzymskie dotyczące stuprum pueri [gwałtu chłopca], które przewidywało karę śmierci.[6] 

[1] Burchard: Decretum, Liber Decimus Septimus , cz. 35, w Patrologiae wyd. JP Migne (Paris: Migne 1853) 140: 925, odnośnik do w Cafardi, Before Dallas, s.159.

[2] Cafardi: Before Dallas, s. 4 i Peter Damian: Book of Gomorrah: An Eleventh Century Treatise against Homosexual Practices (Wilfrid Laurier Univ. Press, 1982), s. 61. Ostatni rozdział Damiana to apel do papieża Leona IX o podjęcie działań. Ale odpowiedzią Papieża było usunięcie ze stanu duchownego jedynie recydywistów, ignorowanie wpływu na ofiary i podkreślenie potrzeby przebaczenie sprawcy. Ks. Thomas Doyle: Affidavit in the case of Jane Doe v Oblates of Mary Immaculate, District Court Bexar County Texas, nr sprawy 2006CI09725, styczeń 2008, par 21 http://reform-network.net/?p=1464 (dostęp 6 Maj 2013).

[3] Constant Van de Wiel: History of Canon law (Peeters Press Louvain 1991), par 126, loc 986.

[4] Johansson & Percy, Homosexuality in Bullough & Brundage: Handbook of Medieval Sexuality, p.166 .

[5] Van de Wiel: History of Canon law, par 128, loc 1013. Dekrety Gracjana miały duży wpływ na nauczanie Prawa kanonicznego, ale nigdy nie zostały uznane za jego wersję oficjalną. Grzegorz IX (1227-1241) zlecił Rajmundowi z Pennafort przygotować nową, ujednoliconą i uproszczoną kompilację, która zawierałaby tylko obowiązujące prawa, ale Rajmund uwzględnił Dekrety Gracjana. Dekretały Grzegorza IX stały się pierwszą oficjalną całościową publikacją prawa kanonicznego i pozostały jego najważniejszym zbiorem do Kodeksu z 1917: id par 141-143, loc, 1081-1092 oraz Doyle and Rubino: Clergy Sexual Abuse Meets the Civil Law , Fordham Urban Law Journal (2003) Vol. 31 Wydanie 2 s.582, n. 224: http://ir.lawnet.fordham.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1888&context=ulj (Dostęp 18 stycznia 2015). Były kolejne próby kompilacji, ale żadna z nich nie uchyliła starego prawa Dekretów Gracjana: Wiel, powyżej par.161, loc. 1164.

[6] Dekret Gracjana, D. 1, de pen., C. 15 w Decretum Magistri Gratiani, editio Lipsiensis Secunda , redaktor, AL Richter, (Graz, Friedberg, 1879, 1959). Tutaj Gracjan mówił konkretnie o wykorzystywaniu seksualnym chłopców, a nie tylko o homoseksualizmie ogólnie: John Boswell w Christianity, Social Tolerance, and Homosexuality: Gay People in Western Europe from the Beginning of the Christian Era to the Fourteenth Century (University of Chicago Press 1980), loc 6232. Zob. Także ks. Thomas Doyle: Affidavit Jane Doe par 22 http://reform-network.net/?p=1464 (dostęp 6 maja 2013); Cafardi Begore Dallas , s. 4. Gracjan zawarł również w swoich dekretach kanon z Synodu Londyńskiego z 1102 stwierdzający, że duchowni uznani są za winnych sodomii, powinien zostać albo złożeni z urzędu albo ekskomunikowany: Doyle i Rubino: Clergy Sexual Abuse Meets the Civil Law, p.583. John Boswell in Christianity, Social Tolerance, and Homosexuality, lok 7967 mówi, że zapisy prawne dotyczące średniowiecza są niewystarczające do określenia zakresu, w jakim kara śmierci została faktycznie wykonana.