Posłuchaj

Dalszy ciąg zarzutów, które nie wydają się przedawnione.

Summ. theol. III q. 83 a. 3

CZY TEN SAKRAMENT NALEŻY CELEBROWAĆ W ŚWIĄTYNI, KORZYSTAJĄC Z NACZYŃ ŚWIĘTYCH?

4. Uroczyste obchody powinno się urządzać wyłącznie dla uczczenia Bożych dzieł, stosownie do słów psalmisty (Ps 91,5); „Raduję się dziełami rąk Twoich”. Lecz konsekracja kościoła i ołtarza jest dziełem ludzkim, podobnie jak konsekracja kielicha, sług Kościoła itp., tego wszystkiego, co nie bywa przypominane w Kościele przez obchody uroczyste. Więc nie powinno się urządzać uroczystych obchodów konsekracji kościoła lub ołtarza.

Komentarz: Bardzo wysublimowany i spirytualistyczny argument. Bóg jest duchem i dlatego trzeba go czcić duchowo. Argument ten spowodował niejedno obrazoburstwo, gdyż zapoznaje on cielesną konstytucję człowieka. To my potrzebujemy przedmiotów oraz ich konsekracji, bo zły duch ma niestety pewien wpływ na materię.

5. Pomiędzy typem a faktem sygnalizowanym przez ten typ musi być odpowiedniość. Lecz w Starym Testamencie, który jest typem Nowego, nie budowano ołtarzy z kamienia ciosanego, czytamy bowiem w Biblii (Wj 20, 24): „Uczynicie mi ołtarz z ziemi. A jeśli uczynicie mi ołtarz z kamieni, to nie budujcie go z kamieni ciosanych”. W tejże Księdze (Wj 27,1.2) mamy polecenie zbudowania „ołtarza z drzewa akacjowego, pokrytego brązem”, albo nawet jak czytamy (Wj 25,2.4): „złotem”. Wydaje się więc niestosowną praktyka Kościoła robienia ołtarza wyłącznie z kamieni.

Komentarz: I niestety także ten nakaz został po ostatnim Soborze zniesiony, przynajmniej w praktyce. Ponieważ ołtarz jest potrzebny do ofiary, to musi być on możliwie trwały, to jest kamienny.

6. Kielich wraz z pateną symbolizuje Chrystusowy grób, który jak wiemy z Ewangelii (Mt 27, 60), „był wykuty w skale”. A zatem kielich należy wyrabiać z kamienia, a nie tylko ze srebra lub złota, a nawet z cyny.

Komentarz: Po ostatnim Soborze nastąpił zalew kielichów i paten wykonanych z czegokolwiek bądź: z blachy, plastiku, drewna, szkła etc. Wydaje się, że wyłącznie w celach świętokradczych, bo po co kupować coś, co jest od wieków w każdej zakrystii i zamieniać dobre na gorsze?

7. Spośród wszystkich tworzyw, służących do wyrobu naczyń, najcenniejsze jest złoto, analogicznie cenniejsze od innych są tkaniny jedwabne. Więc podobnie jak kielich robimy ze złota, należałoby palie ołtarzowe[2] wyrabiać z jedwabiu, a nie wyłącznie z lnianego płótna.

Komentarz: Znaczenie lnu w paliach ołtarzowych nawiązuje do grobu Chrystusa.

8. Dysponowanie sakramentami i ustalanie ładu w tej dziedzinie należy do sług Kościoła, podobnie jak dysponowanie i zarządzanie dobrami doczesnymi podlega kompetencji książąt świeckich. Toteż Apostoł mówi (1 Kor 4, 1): „Niech więc uważają mas ludzie za sługi Chrystusa i za szafarzy Tajemnic Bożych”. Otóż, jeśli w dziedzinie spraw doczesnych czyni się coś wbrew ustawom książęcym, to akt taki uważa się za nieważny. Więc jeśli powyższe zarządzenia zostały ustanowione w sposób właściwy przez przełożonych Kościoła, to przypuszczalnie stosowanie się do nich stanowi konieczny warunek realizacji sakramentu. Wynikałby stąd – jak się zdaje – wniosek że do sprawowania sakramentu Eucharystii nie wystarczają słowa Chrystusa, a taki wniosek jest nie do przyjęcia. Wydaje się więc, że niewłaściwe są odnośne zarządzenia, dotyczące celebry omawianego sakramentu.

Komentarz: No właśnie, częsty zarzut: ustalenia liturgiczne są pochodzenia ludzkiego, a nie boskiego. Ale reforma liturgiczna Vat. II była quasi-boska, tylko to, co wcześniejsze było „na miarę tamtych ludzi tamtych czasów”.

[2] {Palie ołtarzowe. Prawdopodobnie chodzi tu o ołtarzowe obrusy. Z biegiem czasu mniejsza część takiego obrusa po usztywnieniu stała się dzisiejszą pałką (31 II ss. 114 i 178).}