W kontekście godziwości (liceitas) przyjrzyjmy się wywodom św. Tomasza z Akwinu na temat mszy niegodziwych kapłanów, które sporo nam wyjaśnią.

Święty Tomasz z Akwinu o mszach niegodziwych kapłanów

Przeczytajmy w tym kontekście tekst samego Akwinaty (Summ. Theol. III, Q. 82, a.6), który mówi sam za siebie i nie wymaga komentarza. Przypisy oznaczone cyframi rzymskimi pochodzą od polskiego wydawcy i tłumacza Sumy teologicznej.[ii]

[iii]

[iv]

Przywołany tutaj Dekret, to przepis kanoniczny znajdujący się w najstarszym zbiorze prawa kanonicznego tzw. Dekretach Gracjana.

[v] [vi]

[vii]

Zatem, według św. Tomasza ad 3, podczas Mszy Świętej, bo o nią tutaj chodzi, wszyscy generują niejako świętość i dobro, a przede wszystkim kapłan. Osoby o szczególnej wrażliwości duchowej czasami czują, jakby od ich sąsiadów w kościelnej ławce „wionęło ciemnością lub światłością”, zależnie obok kogo usiądą, podobnie jak od księdza odprawiającego Mszę Świętą. Oczywiście są to bardzo zwiewne i wysoce subiektywne odczucia mające jednak uzasadnienie teologiczne i potwierdzone przez Akwinatę. Oczywiście samo przebywanie w towarzystwie złych ludzi nam nie zaszkodzi, ale też nie jest przyjemne. Np. św. Katarzyna ze Sieny miała dosyć przykry dla siebie dar odczuwania zgnilizny moralnej grzeszników, więc takie rzeczy bywały i bywają. Reasumując rzec można, że sakramenty odprawiane niegodziwie, a zwłaszcza w stanie grzechu ciężkiego, chociaż są ważne niejako brudzą w sposób duchowy wiernych.

[ii] Summ. Theol., III,  Q. 64, 1 ad 2.

[iii] Augustyn, De Baptismo (PL 43, 166).

[iv] Fr. 1, 391. (por. In Decret. 1, quae. 1, cap.91). Chodzi tutaj o zapisy prawa kanonicznego w Dekretach Gracjana, rozdz 91: „ipse sacerdotes pro populo interpellant et peccata populi comedunt, quia suis precibus ea delent atque consumunt; qui, quanto digniores fuerint, tanto facilius in necessitatibus, pro quibus clamant, exaudiuntur.” Znaleźć można to tutaj: http://geschichte.digitale-sammlungen.de/decretum-gratiani/kapitel/dc_chapter_1_1170

[v] Summ. Theol., III, Q. 82, a.5.

[vi] Prz 8, 9.

[vii] Augustyn, Contra Parm. (PL 43, 77)